Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Δεν είναι σταθερή η ταχύτητα του φωτός;

Νέες μελέτες κάνουν λόγο για εξαιρετικά μικρές διαφοροποιήσεις
Παρίσι 
Αν υπάρχει μια κοσμική σταθερά πάνω στην οποία μάλιστα βασίζονται οι επιστήμονες στις έρευνές τους, αυτή είναι η ταχύτητα του φωτός. Δύο νέες μελέτες υποστηρίζουν ότι το λεγόμενο «διαστημικό κενό» δεν είναι εντελώς άδειο αλλά υπάρχει αλληλεπίδραση σωματιδίων που μεταβάλλει ελαφρώς την ταχύτητα του φωτός.

Oι μελέτες
Οι δύο μελέτες δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «European Physics Journal D» και αναφέρουν ότι στο διαστημικό κενό, εκεί που θεωρητικά δεν υπάρχει απολύτως τίποτε, κάνουν την εμφάνιση τους κάποια σωματίδια τα οποία οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «εικονικά» σωματίδια. Αυτά τα εικονικά σωματίδια εμφανίζονται και εξαφανίζονται κυριολεκτικά μέσα σε μια στιγμή, σε μια διαδικασία που διαρκεί εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου. Η μια μελέτη διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Paris-Sud στο Παρίσι και η δεύτερη από το τμήμα Φυσικής του Φωτός του Ινστιτούτου Max Planck στη Γερμανία.

Η ενέργεια
Οι δύο μελέτες περιγράφουν μεν διαφορετικούς μηχανισμούς παρουσίας και αλληλεπίδρασης των σωματιδίων στο διαστημικό κενό αλλά καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα. Υποστηρίζουν ότι τα φωτόνια καθώς ταξιδεύουν στο Διάστημα και περνούν από το διαστημικό κενό «συλλαμβάνονται» και απελευθερώνονται από τα «εικονικά» σωματίδια. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ενέργεια αυτών των σωματιδίων και ειδικότερα το φορτίο που διαθέτουν επηρεάζει την ταχύτητα του φωτός.
Από τη στιγμή που η ποσότητα της ενέργειας ενός σωματιδίου όταν πέσει πάνω του ένα φωτόνιο είναι τυχαία, τότε και η ταχύτητα των φωτονίων θα μεταβάλλεται αναλόγως. Βέβαια αυτή η μεταβολή είναι σχεδόν ανεπαίσθητη αλλά παρόλα αυτά υπαρκτή. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μεταβολή της ταχύτητας του φωτός είναι της τάξης ενός εκατομμυριοστού του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου ανά τετραγωνικό μέτρο.
Αν διαπιστωθεί ότι η ταχύτητα του φωτός μεταβάλλεται αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις. Παραδείγματος χάριν, η Ειδική θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και άλλες θεωρίες όπως εκείνη των χορδών βασίζονται στο σταθερό μέγεθος της ταχύτητας του φωτός. Η μελέτη του Σύμπαντος και δεδομένα όπως το μέγεθός του σχετίζονται άμεσα με την ταχύτητα του φωτός.

Πέμπτη 18 Απριλίου 2013

Ημερίδα: Επαγγελματικός Προσανατολισμός - Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Παρασκευή 19 Απριλίου, στις 19:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων του δήμου Αχαρνών.

Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Η ύπαρξη του Τίποτα

Στις 20 Μαρτίου, στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης οργανώθηκε μια συζήτηση που συμμετείχαν επιφανείς φυσικοί, μαθηματικοί και φιλόσοφοι για να συζητήσουν για το....Τίποτα! Η απλή ιδέα του Τίποτα που όλοι καταλαβαίνουμε, αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη να οριστεί και μάλιστα πολλοί σκεπτικιστές αρνούνται την ύπαρξη του. 

Ο πρώτος ορισμός που δόθηκε, σε αυτή τη συζήτηση, για το Τίποτα -ένας άδειος χώρος που δεν περιέχει κάτι- απορρίφθηκε γρήγορα απο τους φιλόσοφους διότι στο σύμπαν μας, ακόμα και το σκοτεινό, άδειο κενό...είναι κάτι! Έχει μια τοπολογία, έχει ένα σχήμα, έχει την ιδιότητα ότι δεν περιέχει τίποτα, οπότε είναι ένα φυσικό αντικείμενο. Αλλά υπάρχει και ένα βαθύτερο Τίποτα σύμφωνα με τον θεωρητικό φυσικό Lawrence Krauss του πανεπιστημίου της Arizona: αυτό που "δεν περιέχει σωματίδια, δεν έχει χώρο και δεν έχει χρόνο". "Ναι αλλά είναι αυτό πραγματικά το Τίποτα;" αναρωτήθηκε ο φιλόσοφος Jim Holt. "Ναι μεν δεν περιέχει χώρο και χρόνο αλλά δεν ισχύουν οι Νόμοι της Φύσης σε αυτό; Δεν ενυπάρχουν οι μαθηματικές οντότητες μέσα του;" Ο μαθηματικός Charles Seife πρότεινε μια πιο θεωρητική ιδέα του Τίποτα:" Φανταστείτε ένα σύνολο αριθμών που περιέχει μόνο το μηδέν.

Στην συνέχεια αφαιρέστε το μηδέν και τότε αυτό γίνεται το κενό σύνολο. Αυτό είναι το Πλατωνικό Τίποτα." Η θεωρητική φυσικός Eva Silverstein του πανεπιστημίου του Stanford πρότεινε μια πιο τεχνική εκδοχή του Τίποτα: "Φανταστείτε ένα κβαντικό σύστημα με μηδέν βαθμούς ελευθερίας (διαστάσεις)." Παρ'όλα αυτά ο Holt δεν πείστηκε ότι το Τίποτα υπάρχει και αναρωτήθηκε γιατί γίνεται τόση φασαρία για την ύπαρξη του Τίποτα; Oι αναλυτικοί φιλόσοφοι λένε ότι ότι το Τίποτα είναι ένα ουσιαστικό, που φαίνεται ότι αναφέρεται σε κάτι αλλά δεν σημαίνει ότι αυτό υπάρχει. Απλά η λέξη "Τίποτα" σημαίνει "Οχι Κάτι"

 Όλοι μαζί συμφώνησαν ότι η δυσκολία να συλλάβει κανείς αυτή την έννοια, υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαίοι έλληνες δεν χρησιμοποιούσαν τον αριθμό μηδέν και μισούσαν την ιδέα ενός συμβόλου που αντιπροσώπευε το Τίποτα. Εμείς οι άνθρωποι απεχθανόμαστε αυτή την ιδέα αφού την φοβόμαστε για ότι ακριβώς αντιπροσωπεύει. Το debate έκλεισε με τον φυσικό και συντονιστή της κουβέντας Neil deGrasse Tyson να αναφωνεί απελπισμένος: "ίσως το Τίποτα να μην το καταλάβουμε ποτέ"...