Τραγωδίες του Ευριπίδη και τα Φυσικά του Αριστοτέλη σε έγγραφα του 9ου-11ου αιώνα

Τα έργα Άλκηστις, Μήδεια, Ιππόλυτος, Ορέστης και Φοίνισσες βρέθηκαν σε παλίμψηστο κώδικα στη Βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων

 

Σε μια σημαντική ανακάλυψη προχώρησαν οι μελετητές εγγράφων που βρέθηκαν στη Βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων με την άδεια του οποίου φωτογραφήθηκαν το Πάσχα του 2013. Μετά την σχετική εξέτασή τους αποκαλύφθηκε πως πρόκειται για ένα διπλό παλίμψηστο έγγραφο στο οποίο είναι καταγεγραμμένα πέντε έργα του Ευριπίδη (Άλκηστις, Μήδεια, Ιππόλυτος, Ορέστης και Φοίνισσες).

 

Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» πρόκειται για τον κώδικα του Παναγίου Τάφου 36, που μπαίνει στο μικροσκόπιο του προγράμματος «Palamedes», που διενεργείται από το Πανεπιστήμιο Georg August του Γκέτιγκεν, το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας και το Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας, μαζί με ένα άλλο χειρόγραφο, της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας, το Parisinus gr.1330.

 

Με δηλώσεις του στην εφημερίδα ο υπεύθυνος του Ιστορικού και Παλαιογραφικού Αρχείου του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας, Αγαμέμνων Τσελίκας επεσήμανε: «Η νεότερη γραφή του είναι του 13ου αιώνα και περιέχει το βιβλίο των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Στις παλαιότερες γραφές, που χρονολογούνται στις αρχές του 9ου - 10ου αιώνα, περιέχονται αγιολογικά κείμενα σε κεφαλαιογράμματη γραφή, ποιητικά έργα του Γρηγορίου Ναζιανζηνού σε μία πάρα πολύ κομψή μικρογράμματη γραφή των αρχών του 10ου αιώνα, ενώ σε ένα άλλο τμήμα υπάρχουν κείμενα του Αριστοτέλη από τα "Φυσικά". Με τη διαφορά ότι εκεί που είναι γραμμένος ο Αριστοτέλης έχει γραφτεί και άλλο κείμενο, θεολογικό. Δηλαδή, το κομμάτι αυτό είναι διπλά παλίμψηστο και ως εκ τούτου η ανάγνωσή του αρκετά επίπονη».

 

Επίσης, πρόσθεσε: «Εμείς πάντα ελπίζουμε ότι θα έχουμε κάποιες διαφορετικές μαρτυρίες για το αριστοτελικό κείμενο, ενδεχομένως κάποιες παραλλαγές του γνωστού κειμένου. Στην παλαιότερη γραφή περιλαμβάνονται και αποσπάσματα από τραγωδίες του Ευριπίδη. Έχουμε εδώ την Άλκηστη, τη Μήδεια, τον Ιππόλυτο, τον Ορέστη και τις Φοίνισσες όπως και κείμενα ακόμη αταύτιστα. Σε αυτό το επίπεδο γραφής υπάρχει το ενδεχόμενο να έχουμε κείμενα άγνωστα, γραμμένα στο περιθώριο, που δεν έχουν ποτέ δημοσιευτεί».