Καταιγίδες από τον Ήλιο

Αν και αναμένονταν εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς ο 11ετής κύκλος του Ήλιου έχει κλείσει προ πολλού, οι ηλιακές καταιγίδες λόγω των εκρήξεων στην επιφάνεια του άστρου, αναμένεται να πλήξουν τη γη με σφοδρότητα, προκαλώντας φόβο για κατάρρευση τηλεπικοινωνιακών συστημάτων και υποδομών.

Μία σειρά από ηλιακές εκρήξεις και περίεργα φυσικά φαινόμενα αναμένονται το 2011, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν αποκλείεται την επόμενη χρονιά να έρθουμε αντιμέτωποι με αναταραχές στις δυνάμεις του σύμπαντος που θα επηρεάσουν τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα, αλλά και τη θερμοκρασία της γης.

Ωστόσο, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα κινδύνου, επισημαίνοντας ότι το 2011 θα είναι μία καταστροφική περίοδος φυσικών αναταραχών.

Συγκεκριμένα, μετά από επιστημονικές έρευνες διαπιστώθηκε ότι από το 2011 αλλάζει ο καιρός του διαστήματος, καθώς ο ήλιος αναμένεται να βγει από τα στρώματα χαμηλής ενεργητικότητας και θα περάσει σε περίοδο μακράς αναμονής.

Πολλοί άνθρωποι θα εκπλαγούν, βλέποντας τον Ήλιο αντί να καίει υπερβολικά, έστω κατά τη θερινή περίοδο, να περνάει σε περίοδο θύελλας και ηρεμίας ταυτόχρονα.

Παρατηρώντας τις ηλιακές αχτίδες τους δύο τελευταίους αιώνες, οι επιστήμονες έχουν καταλήξει ότι απαιτούνται 11 χρόνια για να ολοκληρώσει ο Ήλιος την κυκλική πορεία του. Ο τελευταίος κύκλος ξεκίνησε το 1996, ωστόσο μέχρι σήμερα, δεν έχει ολοκληρωθεί για αδιευκρίνιστους λόγους, γεγονός που ανησυχεί τους επιστήμονες.

"Ολοένα και περισσότερες ενδείξεις επιβεβαιώνουν ότι ο Ήλιος μετακινείται από τη φάση αδράνειας και περνάει σε περίοδο εκρηκτικής δραστηριότητας, ενώ το 2013 προβλέπεται ότι θα είναι η χρονιά ολοκλήρωσης του ηλιακού κύκλου", επισημαίνει ο Joe Kunches, ειδικός στις προβλέψεις του διαστημικού καιρού της NASA.

Και συνέχισε: "Η περίοδος ανατροπών στον διαστημικό καιρό και οι αλλαγές στη θερμοκρασία θα έχουν διάρκεια όχι μόνο μιας εποχής, αλλά είναι πολύ πιθανό να φτάσουν τα 2,5 χρόνια".

Στη μεταβατική περίοδο, ο Ήλιος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποβάλλει κύματα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Αυτό το κύμα μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες, προκειμένου να φτάσει στη Γη. Ωστόσο, όταν φτάσει, είναι ικανό να συμπιέσει το προστατευτικό μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, απελευθερώνοντας ενέργεια σε υψηλά γεωγραφικά πλάτη, όπως το Βόρειο και Νότιο Σέλας.

Η ενέργεια αυτή μπορεί να προκαλέσει γεωμαγνητικές καταιγίδες, δηλαδή γενικό μπλακ άουτ στις τηλεπικοινωνίες, ανικανότητα πρόσβασης στο ίντερνετ, αλλά και οριστική απώλεια ηλεκτρονικών αρχείων υπολογιστών.

Λιγότερο καταστρεπτικές αναμένονται να είναι οι ηλιακές εκλάμψεις ή εκρήξεις υπερφορτισμένων πρωτονίων που θα φτάσουν στη Γη σε λίγα μόνο λεπτά. Αυτές θα μπορούν να καταστρέψουν ολοσχερώς τους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους σε γεωστατική τροχιά, δηλαδή σε ύψος 36.000 χιλιομέτρων, ενώ ανενεργά θα είναι και τα συστήματα εντοπισμού θέσης, τα λεγόμενα GPS.

Τον Ιανουάριο του 1994, αντίστοιχο φαινόμενο προκάλεσε την ολοσχερή καταστροφή δορυφόρου στον Καναδά, αξίας 50 εκατομμυρίων δολαρίων, τον λεγόμενο Anik – E2.

Τον Απρίλιο του 2010 η εταιρία Intelsat έχασε την επαφή με τον δορυφόρο Galaxy 15, τον υπεύθυνο για τη μετάδοση σήματος στη βόρεια Αμερική, όταν η σύνδεση εδάφους χτυπήθηκε από την ηλιακή δραστηριότητα.

Το 2005, ακτίνες Χ από ηλιακή καταιγίδα κατάφεραν να αποσυντονίσουν τις τηλεπικοινωνίες, αλλά και το σήμα GPS στα αυτοκίνητα σε πολιτείες της Αμερικής για περίπου 10 λεπτά.

"Για να αντιμετωπιστεί η ηλιακή αυτή μανία, σχεδιαστές δορυφόρων επιλέγουν πλέον ελεγμένα υλικά για περισσότερη θωράκιση και ισχυρότερη προστασία, με όποιο κόστος», δηλώνει ο μηχανικός της εταιρίας Astrium, Thierry Duhamel.

Άλλο μέτρο πρόληψης θεωρείται η κατοχή εφεδρικών συστημάτων ασφαλείας σε περίπτωση δυσλειτουργίας και γενικού μπλακ άουτ. Οι ειδικοί πάντως σημειώνουν ότι στη Γη τα περισσότερα καλώδια για συνδέσεις υπολογιστών, ακόμα και οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι δυνητικά ευάλωτα, οπότε και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.

Το 1859 η μεγαλύτερη ηλιακή καταιγίδα εξαπέλυσε κόκκινες, μοβ και πράσινες αχτίδες ακόμη και σε τροπικά γεωγραφικά πλάτη. Η τότε σύγχρονη τεχνολογία του τηλέγραφου, κυριολεκτικά "τρελάθηκε", ενώ στις φλόγες τυλίχτηκαν τα ειδικά χαρτιά του τηλέγραφου.

Το 1989 οι ηλιακές εκρήξεις χτύπησαν υδροηλεκτρική γεννήτρια στο Κεμπέκ του Καναδά, προκαλώντας συσκότιση στην περιοχή για παραπάνω από 6 ώρες.

Ομάδα επιστημόνων που μελέτησε το φαινόμενο το 2008 υπογράμμισε ότι οι επιπτώσεις από το ξέσπασμα μιας ηλιακής καταιγίδας θα μπορούσαν να είχαν ανάλογο κόστος, με αυτό που προκάλεσε ο τυφώνας Κατρίνα το 2005 σε παράκτιες περιοχές των ΗΠΑ, όπως το Μαϊάμι και η Νέα Ορλεάνη.

"Νομίζω ότι υπάρχει μία δόση υπερβολής στις συνέπειες της ηλιακής καταιγίδας", δήλωσε ο κ. Kunches και συνέχισε: "Ωστόσο, είναι πράγματι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουμε για τον Ήλιο. Ακόμα και στην υποτιθέμενη ήρεμη κατάσταση δραστηριότητας του Ήλιου, μπορούμε να έχουμε τέτοιου είδους μαγνητικά πεδία. Εν ολίγοις, μιλάμε για μία κατάσταση συνεχούς μεταβλητότητας, με αβέβαια αποτελέσματα και επιπτώσεις", κατέληξε ο ίδιος.