Ένας σύγχρονος Γαλιλαίος από την Σκιάθο

Υπερσύγχρονο Αστεροσκοπείο δημιούργησε σε τριάντα μόλις τετραγωνικά ένας σύγχρονος Γαλιλαίος από την Σκιάθο, προκειμένου να παρατηρεί τα ουράνια σώματα, καταγράφοντας παράλληλα ευκρινώς, το στίγμα των καιρικών μεταβολών. Ο Νίκος Πασχάλης, ο οποίος είναι μέλος της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος, με πολύ μεράκι και υπομονή, δημιούργησε το δικό του Αστεροσκοπείο στην περιοχή Ξάνεμος της Σκιάθου, εμπλουτίζοντάς το διαρκώς, με τον απαιτούμενο εξοπλισμό.

Στο εσωτερικό του μικρού κτίσματος υπάρχουν δύο υπολογιστές, κάμερες, δύο τηλεσκόπια, εκ των οποίων το ένα είναι διοπτρικό και το άλλο καταδιοπτρικό, καθώς και μετεωρολογικός σταθμός, ενώ τα δεδομένα που καταγράφονται, μεταφέρονται, ακολούθως, στο Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Αφορμή για την ενασχόληση του κ. Πασχάλη με την Αστρονομία, αποτέλεσε η παρότρυνση του καπετάνιου πατέρα του Γιάννη, να παρατηρήσει τον έναστρο ουρανό από το κατάστρωμα ενός πλοίου. «Όταν ήμουν έξι περίπου ετών, ο πατέρας μου, μου έδειχνε τον ουρανό στην διάρκεια βραδινών δρομολογίων, στο πλοίο όπου ήταν καπετάνιος. Η συγκεκριμένη εικόνα με εντυπωσίασε και ήταν καθοριστική για την μετέπειτα δραστηριότητά μου» αναφέρει ο ίδιος, για να προσθέσει ότι «η πρώτη παρατήρηση του Κρόνου και της Σελήνης από ένα μικρό τηλεσκόπιο που μου αγόρασε ο πατέρας μου, με ώθησε ακόμη περισσότερο προς την συγκεκριμένη κατεύθυνση». Ο 30 χρονος Σκιαθίτης επιχειρηματίας είναι μέλος της Εταιρείας Αστρονομίας την τελευταία δεκαετία και όπως ομολογεί «γνώρισα την Εταιρεία Αστρονομίας διαβάζοντας το περιοδικό «Ουρανός» το οποίο αγόραζε ο θείος μου Πασχάλης Πασχάλης και έτσι αποφάσισα να εγγραφώ ως μέλος».

Η δημιουργία του Αστεροσκοπείου ξεκίνησε το 2003 και ολοκληρώθηκε ουσιαστικά τον περασμένο Μάρτιο, με την εφαρμογή της διαδικασίας αυτονομίας, που επιτρέπει στο σύστημα την δυνατότητα να λειτουργήσει ακόμη και σε μεγάλη απόσταση, από οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδος. Το εντυπωσιακό με την κατασκευή, είναι η συρόμενη οροφή, που επιτρέπει στα δύο τηλεσκόπια να έχουν άμεση πρόσβαση στον έναστρο ουρανό. Το σύστημα λειτουργεί με σένσορες, οι οποίοι δίνουν την εντολή να ανοίξει η οροφή και να ξεκινήσει αυτόματα η διαδικασία καταγραφής των αστρονομικών δεδομένων, χωρίς να απαιτείται διαρκής ανθρώπινη παρουσία. «Όταν ασχοληθείς με την αστρονομία και την αστροφωτογραφία, σκέφτεσαι σοβαρά το ενδεχόμενο να δημιουργήσεις μια μόνιμη υποδομή, όπου θα τοποθετήσεις τα μηχανήματά σου, διότι ο εξοπλισμός είναι βαρύς. Κάπως έτσι ξεκίνησε η σκέψη δημιουργίας ενός χώρου με κυλιόμενη οροφή, όπου τοποθετήθηκαν σταδιακά κομπιούτερ, τηλεσκόπια και όλα τα συναφή» επισημαίνει ο κ. Πασχάλης, εξηγώντας τους λόγους που τον οδήγησαν στην συγκεκριμένη εντυπωσιακή, ομολογουμένως, κατασκευή.

Μετεωρολογικά δεδομένα

Το σύστημα του μετεωρολογικού σταθμού καταγράφει σε τακτά διαστήματα διάφορες ενδείξεις, όπως εξωτερική θερμοκρασία, υγρασία, βαρομετρική πίεση, άνεμος, διεύθυνση κλπ. Η ενημέρωση πραγματοποιείται αυτόματα ανά πέντε λεπτά και όπως υπογραμμίζει ο κ. Πασχάλης «παρότι δεν γίνεται πρόγνωση, διότι απαιτούνται άλλες μετρήσεις, εντούτοις, η βαρομετρική πίεση αποτελεί ένδειξη για τις καιρικές μεταβολές, διότι όσο πιο απότομη είναι η πτώση της, τόσο πιο γρήγορα επιδεινώνεται ο καιρός». Οι συγγενείς και οι φίλοι ζητούν, όπως είναι φυσικό, πληροφορίες για ενδεχόμενη μεταβολή του καιρού, γνωρίζοντας την αγάπη του Σκιαθίτη Αστρονόμου για το συγκεκριμένο αντικείμενο.

Όπως σημειώνει παράλληλα ο ίδιος «για να γίνει πρόβλεψη απαιτείται διαφορετικός εξοπλισμός. Στην προκειμένη περίπτωση έχω στην διάθεσή μου ένα λογισμικό, το οποίο δημιούργησε ένας Αμερικάνος μετεωρολόγος και καθηγητής, το οποίο συλλέγει τα δεδομένα του νησιού από χάρτες, και ραδιοβολίσεις στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, μπορεί να εξαχθεί μια αρκετά καλή τριήμερη πρόβλεψη, αλλά για ερασιτεχνικό σκοπό» διευκρινίζει ο κ. Πασχάλης.

Διαδικτυακή συνεργασία

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι υπάρχει ενδιαφέρον και από την πλευρά των μαθητών, οι οποίοι επιθυμούν να γνωρίσουν τα μυστήρια του σύμπαντος. Στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, ειδικότερα, οι μαθητές σχολείων της Σκιάθου είχαν την δυνατότητα να επισκεφτούν το Αστεροσκοπείο, ενώ παράλληλα παρακολούθησαν το φαινόμενο της έκλειψης ηλίου στις 29 Μαρτίου 2006, με την βοήθεια δύο τηλεσκόπιων που τοποθετήθηκαν στην αυλή του σχολείου.

Πολύ ενδιαφέρουσα παράμετρος της δράσης που έχει αναπτύξει ο Νίκος Πασχάλης είναι η διαδικτυακή συνεργασία του με ομάδα Αμερικανών Αστρονόμων και η διερεύνηση των νέων δεδομένων που προκύπτουν. Το επίκεντρο της έρευνας είναι η ανίχνευση των σούπερ νόβα η αλλιώς «υπερκαινοφανών αστέρων» (τα οποία είναι αστέρια με πολύ μεγαλύτερη μάζα από το δικό μας Ηλιο, που δίνουν τέλος στη ζωή τους με μια βίαιη έκρηξη). Τα δεδομένα που προκύπτουν, βοηθούν τους επιστήμονες ανά τον κόσμο, να εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την γένεση και την εξέλιξη του σύμπαντος.

Παρά τις αυξημένες επαγγελματικές του υποχρεώσεις, συνεχίζει με τον ίδιο πάντα ζήλο τις Αστρονομικές του δραστηριότητες και παράλληλα είναι εγγεγραμμένος στο Αγγλικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, όπου παρακολουθεί μαθήματα Αστρονομίας. «Αν γύριζα τον χρόνο πίσω, ομολογεί ο ίδιος, θα ήθελα να ασχοληθώ επαγγελματικά με την Αστρονομία» και καταλήγει «η ενασχόληση με το συγκεκριμένο αντικείμενο είναι συναρπαστική και όταν γνωρίσεις την μαγεία του ουρανού, νιώθεις διαρκώς την ανάγκη να εμβαθύνεις ακόμη περισσότερο».