Σάββατο 17 Απριλίου 2010

Sigmund Freud - Ο πατέρας της ψυχανάλυσης

από την Γεωργία Τσιώρου
Ο Sigmund Freud γεννήθηκε στις 6 Μαίου 1856 στο Freiberg της Μοραβίας, τη σημερινή Τσεχία. Ο πατέρας του, ο Ιάκωβος Φρόυντ ήταν υφασματέμπορος. Ο Φρόυντ υπήρξε το πρώτο παιδί από τον δεύτερο γάμο του Ιάκωβου Φρόυντ με την Αμαλία Νάτανσον. Είχε εφτά αδέρφια. Με την μητέρα του ο Φρόυντ είχε πολύ στενό σύνδεσμο, ενώ φοβόταν τον πατέρα του. Σύμφωνα με τον Έρνεστ Τζοουνς μαθητή και βιογράφο του Φρόυντ, ο Φρόυντ είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του τη χιουμοριστική διάθεση, το σκεπτικισμό απέναντι στις αντιξοότητες της ζωής, τον φιλελευθερισμό και την αδέσμευτη σκέψη. Ο ίδιος ο Φρόυντ έλεγε πως είχε κληρονομήσει από την μητέρα του, τη συναισθηματικότητα.

Από μικρός ο Φρόυντ διακρίθηκε για τις επιδόσεις του και σε ηλικία 17 ετών ξεκίνησε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο της Βιέννης. Σπούδασε ιατρική και ειδικεύτηκε στην νευροπαθολογία. Πήρε το διδακτορικό του το 1881. Μια υποτροφία που κέρδισε για σπουδές στο Παρίσι, του επέτρεψε να εργαστεί κοντά στον Charcot. Έτσι ξεκινάει το ενδιαφέρον του Φρόυντ για τις νευρώσεις και ιδιαίτερα για την υστερία. Ο Charcot πειραματιζόταν με τον υπνωτισμό για να θεραπεύσει κάποια μορφή υστερίας. Όταν ο Φρόυντ επέστρεψε στην Βιέννη, το 1891, άνοιξε το ιατρείο του στην οδό Berggasse 19, όπου άρχισε να εξασκεί ελεύθερο το επάγγελμα σε συνεργασία με τον Joseph Breuer και να εφαρμόζει την τεχνική του υπνωτισμού στους ασθενείς του. Επειδή ο υπνωτισμός δεν απέδιδε με όλους του πελάτες του, άρχισε να χρησιμοποιεί την μέθοδο των ελεύθερων συνειρμών, την σπουδαιότητα των οποίων ανακάλυψε μέσα από την περίπτωση της Άννας Ο.

Μια άλλη παρατήρηση του Φρόυντ που οδήγησε στην ανάπτυξη της θεωρίας του ήταν πως οι πελάτες του απέδιδαν τις δραματικές εμπειρίες τους σε βιώματα της παιδικής τους ηλικίας. Πολλές μάλιστα από αυτές τις αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας περιελάμβαναν σεξουαλικές εμπειρίες. Εκτός από τους ελεύθερους συνειρμούς βρήκε πως τα όνειρα βοηθούσαν πολύ στο να απελευθερωθούν τα μυστικά του ασυνείδητου. Ένα άλλο γεγονός που επηρέασε τη θεωρητική σκέψη του ήταν η απόφαση του να ψυχαναλύσει τον εαυτό του. Η αυτοανάλυση του κράτησε από το 1895 μέχρι το 1900 και βασίστηκε κυρίως σε όνειρα και αναμνήσεις από την παιδική του ηλικία, τα οποία προσπάθησε να συνδέσει μεταξύ τους.

Το 1902 ιδρύθηκε η ψυχαναλυτική εταιρεία της Βιέννης που σύντομα απέκτησε πολλά μέλη. Από το 1900 ο Φρόυντ επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στα όνειρα, τα οποία είναι η έκφραση απωθημένων επιθυμιών. Την εποχή εκείνη διαμορφώνονται και οι έννοιες της libido, της μεταβίβασης και της τοπικής θεωρίας. Συνεχίζει το έργο του μέσα από την προσέγγιση της μεταψυχολογίας, παρουσιάζοντας επίσης την δομική θεωρία. Στην συνέχεια θέτει τις βάσεις αυτού που θα αποτελέσει αργότερα την σύγχρονη ψυχανάλυση
και ασχολείται ιδιαίτερα με τα θέματα της ενοχής, που δημιουργούν τη νεύρωση.

Το 1923 υφίσταται μια επέμβαση στον ουρανίσκο, από εκείνη την στιγμή παρουσιάζει προβλήματα στην άρθρωση και η Άννα Φρόυντ, η κόρη του, θα γίνει η "φωνή" του. ¨Ήταν η πρώτη από τις τριάντα-τρείς χειρουργικές επεμβάσεις στις οποίες υποβλήθηκε. Είχε προσβληθεί από καρκίνο της σιαγόνας, και τα δεκαέξι τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν σωστό μαρτύριο. Ο Φρόυντ εξακολουθούσε να εργάζεται, παρόλη την επιδείνωση της νόσου του, μέχρι τον θάνατο του. Πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου 1939, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο συγγραφικό έργο.

Η εξάπλωση της ψυχανάλυσης, μετά τον θάνατο του Φρόυντ, υπήρξε τεράστια σε όλο τον κόσμο. Ιδρύθηκαν σε πολλά κράτη εταιρείες, ινστιτούτα και επιστημονικά περιοδικά που εργάζονται για την προώθηση της ψυχανάλυσης. Παρά τις σφοδρές κριτικές που έχει δεχθεί η ψυχανάλυση, κανείς δεν αμφισβητεί το τεράστιο επίτευγμα του Φρόυντ που ήταν ότι πρώτος αυτός ανέπτυξε μια περιεκτική θεωρία της προσωπικότητας και ότι συνέβαλε σημαντικά στην ερμηνεία και την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ιδιαίτερα με την έννοια του ασυνείδητου που εισήγαγε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου